Omega 3 en 6 zijn essentiële vetzuren
Omega 3 en omega 6 vetzuren kunnen niet door ons lichaam zelf aangemaakt worden. Deze vetten worden daarom de essentiële vetzuren genoemd. We moeten ze via onze voeding binnen krijgen.
Omega 3 en 6 zijn essentieel voor een goed werkend immuunsysteem. Beiden hebben een eigen functie hierin.
De functie van omega 6
Omega 6 vetzuren zorgen voor ontsteking. Dat klinkt eng, maar het is nodig. Want zodra er een verkeerde bacterie of virus je lichaam binnen dringt of omdat je bijvoorbeeld een wond hebt, dan moet het immuunsysteem aan de slag om dit te herstellen. Hiervoor hebben we een ontstekingsreactie nodig.
De functie van omega 3
Omega 3 werkt ontstekingsremmend. Zodra het gevaar geweken is en omega 6 heeft zijn werk gedaan, dan moet het immuunsysteem deze reactie weer stoppen. Hiervoor zijn de omega 3 vetzuren nodig en dan speciaal de vetzuren uit dierlijke bronnen zoals vette vis of algen.
Het belang van een goede balans tussen omega 3 en 6
Beide vetzuren hebben we nodig, maar ze horen in een natuurlijk evenwicht voor te komen om ons immuunsysteem gezond te houden. Is er een tekort aan omega 3, dan blijft het immuunsysteem te actief omdat de ontstekingsprocessen niet volledig worden gestopt.
De balans tussen omega 3 en 6 vroeger
Als we eens kijken naar hoe we voor de landbouwrevolutie leefden, dus toen we leefden als jager (visser)/verzamelaar, dan weten we dat we voornamelijk aan de waterkant hebben geleefd. We leefden aan de rand van zeeën, rivieren en meren. De mannen denken soms met weemoed terug hoe we met knuppels en speren het ene dier na het andere dier vingen. Maar zo makkelijk was het niet. Er werd destijds zeker niet dagelijks gejaagd en de kans op succes blijkt zo’n dertig procent te zijn geweest. Dus er stond af en toe vlees op het menu. Vissen of het vinden van schaal- en schelpdieren was veel makkelijker. En dit is dan ook een grote voedselbron destijds geweest die veel van het gezonde omega 3 vetzuur bevatte.
Vanuit een natuurlijke leefwijze kregen we ongeveer net zoveel omega 3 vetzuren binnen als omega 6. En tegenwoordig weten we waarom dat zo belangrijk is om ons immuunsysteem gezond te houden.
De balans tussen omega 3 en 6 nu
Tegenwoordig krijgen we omega 6 volop binnen. Door de richtlijnen die vertellen dat meervoudig onverzadigde vetzuren heel gezond zijn, zijn we massaal overgestapt naar zonnebloemolie, margarine, halvarine of de goedkope palmolie. Je vind dit dan ook in de gefrituurde producten (terwijl het niet goed tegen verhitting kan) en in allerlei kant en klare producten. Omega 6 hebben we nodig, maar vanuit het Westers dieet krijgen we hier in verhouding tot andere vetzuren teveel van binnen.
Om meer omega 3 binnen te krijgen wordt geadviseerd om twee keer per week vette vis te eten. Een goed advies, maar in de praktijk lijkt dit de meeste mensen niet te lukken.
Hierdoor raakt de balans tussen omega 3 en omega 6 ontzettend verstoord. De gemiddelde Nederlander heeft dan ook zo’n 15 – 25 keer meer omega 6 dan omega 3 in het bloed. Terwijl deze ratio maximaal 5 keer meer omega 6 dan omega 3 mag zijn om ervoor te zorgen dat het immuunsysteem goed kan functioneren.
Advies
Verminder de hoeveelheid omega 6: ik raad je aan om zelf geen omega 6 producten zoals zonnebloemolie, halvarine of margarine meer te gebruiken. Je krijgt hier nog voldoende van binnen via zuivel, vlees, eieren, noten en zaden. Vervang de zonnebloemolie, halvarine en margarine door roomboter, ghee, kokosvet, olijfolie of ossenwit. Dit zijn gezonde vetten, ook al wordt roomboter, kokosvet en ossenwit vanuit de reguliere voedingsleer vaak als ongezond betiteld.
Verhoog de inname van omega 3: omega 3 vetzuren kun je weer onderverdelen in ALA, EPA en DHA.
De ALA vind je in plantaardige bronnen zoals lijnzaad, walnoten en chiazaad. ALA heeft dan wel minder invloed op het immuunsysteem, maar hoe meer ALA je binnen krijgt, des te beter wordt de verhouding tussen omega 3 en 6. En dat is weer heel positief.
De DHA en EPA vind je in dierlijke bronnen en dan met name vette vis en algen. En in mindere mate in vlees, zuivel en eieren. Hoe meer een dier heeft gerend of gevlogen, des te meer omega 3 bevat het vlees. Dieren die veel stilstaan, zijn bijgevoerd met granen of soja bevatten veel minder omega 3.
Wil je meer weten over vetten, lees dan ook de blog ‘Oergezond met vet’. Hierin wordt ook uitgelegd waarom vetten als roomboter en kokosvet niet ongezond zijn.
